top of page
Trochę teorii...
Integracja sensoryczna to proces zachodzący w ośrodkowym układzie nerwowym. Polega ona na przyjmowaniu i analizowaniu przez mózg informacji docierających do organizmu ze wszystkich układów zmysłowych. Do organizmu docierają jedynie informacje przekazywane przez zmysły. Dzięki nim możemy poznać siebie i nasze otoczenie. Proces integracji sensorycznej pozwala człowiekowi właściwe zareagować na nową dla niego sytuację, a następnie użyć poprzedniego zachowania w sytuacji podobnej. Proces integracji sensorycznej pozwala nam uczyć się różnych zachowań dzięki, którym możemy zaadoptować się do nieznanych nam warunków.
Informacje zmysłowe integrują się już w okresie życia płodowego. Proces ten rozwija się najintensywniej do 7 -10 roku życia. Dlatego też terapia integracji sensorycznej kierowana jest przede wszystkim do dzieci w wieku niemowlęcym, przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym. W tym okresie nieprawidłowe procesy integracji sensorycznej szybko i skutecznie poddają się usprawnianiu. W wielu przypadkach możliwa jest całkowita eliminacja zaburzeń. Wiąże się to z plastycznością układu nerwowego, która w tym okresie jest największa. Terapię integracji sensorycznej stosuje się także u dzieci starszych, a nawet u dorosłych.
Integracja sensoryczna przebiega w kilku etapach, następujących jeden po drugim. Bazowymi zmysłami dla rozwoju człowieka, których zwykle nie jesteśmy świadomi, są układ przedsionkowy (równowagi), układ proprioceptywny (czucia głębokiego), układ czucia powierzchownego (dotyku).
Prawidłowa integracja informacji z tych układów warunkuje prawidłowy dalszy rozwój psychoruchowy dziecka, jak i dalszy rozwój integracji sensorycznej. Integracja wrażeń z układów bazowych odpowiada za napięcie mięśniowe i utrzymanie właściwej dla malutkiego dziecka postawy, daje poczucie bezpieczeństwa grawitacyjnego, umożliwia odkrywanie przez dziecko granic jego ciała, umożliwia ssanie. Dzięki temu niemowlę wchodząc w relacje ze swoją mamą, czuje się bezpiecznie. Właściwe funkcjonowanie układów bazowych warunkuje dalszy, prawidłowy rozwój psychoruchowy dziecka. Czuje ono swoje ciało i może zaplanować ruch, utrzymuje równowagę, potrafi skupić uwagę. Następnie, dzięki nabytym wcześniej umiejętnościom, zaczyna mówić, poruszać się w skoordynowany sposób, dostrzegać otoczenie. Kończący się proces integracji sensorycznej gwarantuje nam wiele umiejętności, m. in. koncentrację uwagi, zdolność do nauki, do rozumienia i myślenia, pozwala akceptować i kontrolować siebie.
Jeśli, w czasie rozwoju integracji sensorycznej, przekazywanie i łączenie się informacji zmysłowych w układzie nerwowym jest nieprawidłowe, wówczas proces integracji sensorycznej zostaje zaburzony. W wyniku tego nie jest możliwa realizacja potencjału ukrytego w każdym dziecku. Pojawiają się różne trudności. Są to m. in. problemy emocjonalne, niezgrabność ruchowa, obronność dotykowa, słuchowa czy węchowa, trudności z koncentracją uwagi, agresja, nadpobudliwość psychoruchowa.
Im wcześniej zauważysz zaburzenia integracji sensorycznej u Twojego dziecka i podejmiesz odpowiednie kroki, tym efekty usprawniania będą szybciej widoczne, a trudności jakie przejawia dziecko zaczną się wycofywać. Trudności pojawiające się u dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej nie są zależne od ich charakteru czy chęci. Dzieci nie mają nad nimi najczęściej żadnej kontroli. Trudności te nie wynikają też z braku umiejętności wychowawczych rodziców czy opiekunów. Są natomiast często nieakceptowane społecznie. Dziecko z zaburzeniami integracji sensorycznej może być postrzegane jako leniwe, dziwne, nieporadne, niechlujne, źle wychowane, agresywne, nieprzewidywalne w zachowaniu, unikające kontaktów społecznych. Z czasem zaczyna wierzyć w to, co słyszy o sobie samym. Często w konsekwencji ma niską samoocenę, jest samotne w grupie przedszkolnej czy klasie, emocjonalnie interpretuje i przeżywa swoje trudności.
bottom of page